میکروبها موجوداتی زنده وبسیار کوچک هستند که در همهجا وجود دارند مثلا روی پوست شما، در هوایی که تنفس میکنید، در غذاهایی که میخورید و تقریبا در همه جا میکروبها حضور دارند. میکروبها به اندازهای کوچک هستند که فقط با میکروسکوپ دیده میشوند .
انواع میکروب ها :
1- باکتری ها:
باکتریها به اندازه ای کوچک هستند که بیشتر از هزار تا از آنها در یک نوک سوزن جا میگیرد. بعضی از آنها عامل بیماریهایی مثل عفونت های پوست و گوش هستند.
باکتریها موجودات زندهای هستند که تنها از یک سلول تشکیل میشوند. این سلول دارای تمام محتویاتی است که آنها برای حیاتشان نیاز دارند.
دیفتری، وبا، سل و سیاهسرفه از جمله بیماریهایی هستند که توسط باکتریها تولید میشوند، اما اینطور نیست که تمام باکتریها برای انسان مضر باشند. برای مثال باکتری هایی که در روده هستند برای هضم غذا لازم هستند.
2- ویروس ها:
ویروس، یک عامل بیماریزای کوچک است که فقط در سلولهای زنده یک ارگانیسم تکثیر میشود. ویروسها میتوانند انواع شکلهای حیات را، از حیوانات و گیاهان گرفته تا میکروارگانیسمها، از جمله باکتریها و گیاهان را آلوده کنند.
ویروسها شکلهایی شگفتانگیز دارند که با میکروسکوپهای قوی دیده میشوند. هر ویروس مختص سلول های میزبان معینی است. برخی از ویروس ها به گیاهان حمله میکنند، برخی دیگر اما به حیوانات، به انسان ها و حتی به باکتریها. ویروس ها میتوانند در انسان منجر به بیماری های ایدز، هرپس، هپاتیت، تب زرد، گریپ و سرخک شوند.
راههایی برای حفظ سلامتی و جلوگیری از ابتلا به ویروسها وجود دارد. بهترین راه این است که دستهایتان را بشویید. صابون، ویروسها را از بین نمیبرد، ولی کمک میکند که روغن و کثیفی از دستتان جدا شود و ویروسها نیز به همین مواد میچسبند.
تفاوت ویروسها و باکتریها چیست؟
ویروسها بیشتر از یک میلیون بار از باکتریها کوچکتر هستند. آنها می توانند باعث سرماخودرگی و گلودرد شوند. برخلاف باکتریها، ویروسها ذراتی عفونی و غیرسلولی هستند. ویروس ها قطعه ای از نوکلئیک اسید ند که درون پوششی پروتئینی محصور شدهاند. بدین ترتیب ویروسها دستگاههای سلولی نیستند که بتوانند برای خود انرژی و پروتئین تولید و یا حتی زاد و ولد کنند. به همین دلیل هم ویروسها بسیار کوچک تر از باکتریها هستند. در حالی که بزرگی باکتریها حدود یک هزارم میلی متر است، بزرگی ویروس ها تنها به یک صدم این میزان میرسد.
برای بسیاری از دانشمندان و پژوهشگران، ویروسها موجودات زنده به حساب نمیآیند. اما مساله اینجاست که آنها هنوز تعریفی مشخص درباره ویژگی های یک موجود زنده ندارند.
تکثیر ویروسها نسبت به باکتریها کاملا متفاوت است. آنها با کمک سلول های دیگر تکثیر مییابند. ویروسها ویژگی های ارثی خود را به سلول های موجودات زنده انتقال داده و برنامه این سلولها را به هم میریزند. آنها با یک حُقه، کاری می کنند که سلولهای میزبان پس از آن صرفا ذرات ویروسی تولید کنند تا اینکه حجمشان بزرگ شده و بترکند. پس از ترکیدن و شکافتن سلول، ویروس های جدید آزاد میشوند.
باکتری ها و ویروس ها قادر به ایجاد بیماری هستند، اما این دو از نظر بیولوژیکی کاملا با هم تفاوت دارند. در حالی که باکتری ها تک سلولی هستند، ویروس ها موجود زنده نیستند و به همین دلیل هم نمی توان آنها را از بین برد.
از آنتی بیوتیک ها علیه باکتری ها استفاده می شود. اما ویروس ها چون زنده نیستند، کشته هم نمیشوند. تنها داروهای ضدویروسی علیه آنها اثربخش است. این داروها مانع افزایش ویروسها شده و از ورود آنها به سلولهای میزبان جلوگیری میکنند.
پزشکان با وجود این، در صورت بروز عفونت ویروسی آنتیبیوتیک تجویز میکنند. دلیل آن این است که زمانی که یک فرد آلوده به ویروس میشود، سیستم دفاعی بدنش ضعیف میشود. همین امر باعث میشود که باکتریها آسانتر وارد بدن او بشوند. به همین دلیل پزشکان هنگام ظهور عفونت ویروسی هم آنتیبیوتیک تجویز میکنند. روش دیگر استفاده از واکسن است که می توان از آن برای مقابله با باکتریها و ویروسها استفاده کرد.
آیا تمام ویروسها و باکتریها بیماریزا و غیرمفید هستند؟
گرچه معمولاً با شنیدن نام باکتری و ویروس ترس و دلهره در افراد ایجاد میشود و تا جای ممکن تلاش میکنند تا از آنها دوری کنند، اما بد نیست بدانید باکتریها و ویروسهایی هم وجود دارند که مفید هستند. باکتریهایی که در اقیانوسها و خاک زندگی میکنند بخشی ضروری از چرخهی تولید مواد مغذی محیط زیست را تشکیل میدهند. باکتریهای دیگری نیز شیر را به ماست یا پنیر تبدیل میکنند تا بتوانیم از این مواد غذایی بهره ببریم.
حتی باکتریها و ویروسهای مفیدی در بدنمان وجود دارند که به آنها همزیستکنندگان میگوییم. برخی از ویروسها و باکتریهای بدنمان به ما کمک میکنند تا در برابر عفونتهای مهلکتر در امان باشیم و همچنین برخی از ویروسها به گیاهان کمک میکنند تا بهتر از پس هوای سرد یا شرایط خشکسالی برآیند. باکتریهای موجود در معدهتان به شما کمک میکنند تا غذا را هضم کنید و ویتامینهایی را از غذا بگیرید که به خودی خود نمیتوانید تولیدشان کنید.
3- قارچ ها:
قارچها میکروارگانیسمهایی هستند که تقریبا همه جا حضور دارند. قارچها در خانه یا محیط بیرون به وفور یافت میشوند. در واقع حدود ۵۰۰۰۰ گونهی مختلف قارچی در طبیعت وجود دارد. بعضی از این قارچها سالیان طولانی روی پوست شما جا خوش میکنند و مشکلی هم ایجاد نمیشود اما وای به روزی که تحت تأثیر محرکها، رشد کنند و تکثیر بشوند. اینجاست که مشکل عفونت قارچی پیش میآید.
قارچها میکروبهایی هستند که پوست بدن شما را بیمار میکنند . بیماری کچلی پا، از طریق قارچی هایی ایجاد میشود که در لا به لای انگشتان پا رشد می کنند و باعث زخم شدن پوست میشوند . برای از بین بردن این قارچها از پودرهای مخصوص استفاده میکنند.
نظرات